همه ی آن چه باید درباره ی تمایز محافظ ولتاژ و استابلایزر بدانید

هدف یکسان و راه و روشی متفاوت

محافظ ولتاژ(surge protector) و استابلایزر(Voltage regulator) هر دو محصولاتی هستند که می کوشند جریان مناسب برق را به درگاه ورودی وسایل الکترونیکی برسانند. اما همانطور که می توان حدس زد، روش و تکنیک اجرایی متفاوت، آن ها را تمیز می دهد و ما در این مقاله می کوشیم تا همین وجه تمایز را شرح دهیم. با ما همراه باشید، در ادامه نه تنها در زمینه ی تئوریک، بلکه به نحوه ی عملکرد متفاوت آن ها نیز اشاره هایی خواهیم داشت.

استابلایزر

استابلایزر می کوشد تا جریانی پیوسته، ثابت و بدون نوسان را به وسیله ای الکترونیکی برساند. همان طور که می دانید، چه ولتاژ ورودی به یک وسیله بالا باشد و چه پایین، در نهایت، هم عملکرد لحظه ای می تواند دست خوش تغییر شود و هم عمر طولانی مدت آن وسیله برقی. در نتیجه، استابلایزر جریان را روی مقدار مورد نیاز نگاه می دارد و کمبود را جبران کرده و مقدار اضافه را کاهش می دهد. برای جزئیات بیشتر و انواع استابلایزر خانگی (استابلایزر تک فاز) و استابلایزر های صنعتی (استابلایزر سه فاز) میتوانید مقاله استابلایزر چیست را مطالعه نمایید.

محافظ ولتاژ

محافظ ولتاژ که به surge suppressor هم معروف است، در واقع سعی می کند جریان را در سطحی ثابت نگاه دارد، اما با تکنیکی دیگر. ابتدا نیاز است به شناسایی نحوه ی عملکرد جریان برق گریز کوتاهی داشته باشیم. این جریان یک سری نوسانات ریز دارد و دسته ای پرش های قابل توجه. نوسانات ریز تقریبا دائمی هستند و از لحظه ی اتصال وسیله ی برقی شما به پریز تا اتمام کار وجود خواهند داشت. اما پرش های ناگهانی چیزی نیست که در هر لحظه رخ دهد، در نتیجه، محافظ ولتاژ در واقع مامور کنترل آن بالا و پایین شدن های شدید است و سر بزنگاه وارد عمل می شود. در ادامه بیشتر، دقیق تر و تخصصی تر به مساله پرداخته ایم.

جمع بندی نهایی در مقدمه

بسیار خب، قبل از اینکه وارد مسائل تخصصی شویم، نیاز است بر مبنای همین دو گزاره ی بالا یک جمع بندی ارائه دهیم. بر مبنای آنچه گفتیم، می توان انتظار داشت که در کنار هر وسیله ی الکترونیکی گران قیمت یک Surge protector یا محافظ ولتاژ حضور داشته باشد. به عنوان مثال احتمالا خود شما همین الان در مسیر تلویزیون، یخچال و کامپیوتر خانگی، یک محافظ ولتاژ قرار داده اید. در نتیجه، محافظ ولتاژ وسیله ای است رایج که برای روز مبادا در هر خانه ای یافت می شود. اما در نقطه ی مقابل، استفاده از یک استابلایزر امری است نامعمول و تنها خانه و کارگاه های کمی هستند که به اهمیتش پی برده باشند.

کمی عجیب است نه؟ وسیله ای که شاید سالی یک بار عملکرد داشته باشد در هر خانه ای یافت می شود، اما دستگاهی که لحظه به لحظه جریان را مانیتور می کند و نسبت به بالا و پایین آن حساس است، مهجور و ناشناخته باقی مانده است.

محافظ ولتاژ یا استابلایزر؛ کدام یک را انتخاب کنم؟

احتیاجی به مقدمه چینی نیست (اگر سطرهای بالا را مطالعه کرده باشید، به راحتی می توانید به این سوال پاسخ دهید)، پر واضح است که یک استابلایزر در صورتی که صحیح انتخاب شده باشد، می تواند در نقش محافظ ولتاژ هم ظاهر شود. در نتیجه کسی انتخاب صحیح و اقتصادی انجام داده که سراغ شناسایی یک استابلایزر درجه یک برود. اما به هر حال، باید توجه داشت که محافظ ولتاژ بر مبنای ظرفیتی که برای استهلاک انرژی دارد معرفی می شود و این ظرفیت بیش از 600 الی 2000 ولت آمپر  نیست. در ضمن نباید فراموش کرد که محافظ ولتاژ عمری محدود دارد (شاید با یک یا دوبار انجام وظیفه غیرقابل استفاده مجدد باشد).

حال به اردوگاه استابلایزرها می رویم. نسخه های معمولی، ارزان و کیفیت پایین، از طریق وارد و خارج کردن ترانس در مدار، حداکثر می توانند تا 10% جریان را کاهش یا افزایش دهند، درنتیجه این نسخه ها هر چند برای مصارف روزانه کار راه انداز هستند، اما نمی توانند به جای یک محافظ ولتاژ انجام وظیفه کنند. اما اگر سراغ نسخه های قدرتمند آن ها بروید، آن گاه مچ یک محافظ ولتاژ به طور کامل روی خاک قرار می گیرد، زیرا هم نوسان ریز و ذره بینی مدیریت خواهد شد، هم پرش جریان های ناگهانی و قابل توجه. در ضمن، یک استابلایزر عمر محدود ندارد.

به عنوان نکته ی آخر باید به این نکته هم توجه داشته باشید که یک محافظ ولتاژ تنها برای لحظه هایی محدود (شاید چند ثانیه) تاب و توان مقاومت داشته باشد اما استابلایزرها می توانند بازه های زمانی قابل توجهی را به انجام وظیفه بگذرانند.

چکیده نهایی، پس چرا محافظ جریان محبوب است؟

ما در بالا نتیجه گیری کردیم که اگر یک استابلایزر درجه یک و استاندارد تهیه شود، می تواند وظیفه ی محافظ جریان را نیز انجام دهد. اما با این حساب احتمال دارد شما بپرسید پس چرا مردم همه استابلایزر نمی خرند و برعکس، محافظ جریان بخشی جدانشدنی از خرید حتی یک کامپیوتر ساده است. پاسخ این سوال در میزان محافظه کاری و اهمیت به سلامت وسیله یافت خواهد شد. اگر می خواهید کامپیوتر، تلویزیون یا وسایل خط تولید صنعتی خود را لحظه به لحظه مدیریت کنید و اطمینان داشته باشید که هیچ ثانیه ای نیست مگر اینکه استابلایزر روی میزان جریان ورودی نظارت کند، انتخاب مشخص است.

اما شاید ناحیه ی شما برق فوق العاده قابل اتکایی داشته باشد، یا اینکه خیلی برای شما اهمیت نداشته باشد که این وسیله عمر و آینده اش چگونه خواهد بود، بلکه فقط می خواهید از آن چه اصطلاحا “سوختن” نامیده می شود و به طور ناگهانی روی می دهد جلوگیری کنید. در این شرایط یک محافظ ولتاژ کفایت خواهد کرد.

همان طور که مشاهده کردید، در این نوشته، زیر و بم نحوه ی عملکرد استابلایز و محافظ ولتاژ را بیرون کشیدیم. نحوه ی عملکرد آن ها و قابلیت های هر کدام را نمایش دادیم و حتی مستقیم نظر خود را درباره ی انتخاب کدام محصول و تکنولوژی بیان کردیم. اما باید بدانید که انتخاب نهایی با شما است و بسته به قیمت و حساسیت وسیله ی برقی که در اختیار دارید، می توان متفاوت عمل کرد و انتخاب دیگری داشت. در انتها، خوشحال خواهیم شد اگر با ما تماس بگیرید و نقطه نظر متفاوت خود را با ما در میان بگذارید. تلفن مشاوره شرکت : 02133999172